Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zanneden Ne Demek?
Herkesin etrafında, her konuda kesin bir fikri olan, bazen giydiği maskeyle “ben her şeyi çok iyi biliyorum” diyen birileri vardır. Bunu ben de yıllarca düşündüm. Acaba gerçekten de birinin her konuda bu kadar kesin ve emin olabilmesi mümkün mü? Özellikle iş hayatımda, farklı kültürlerle etkileşim içinde olduğumda bu soru daha da netleşti. Dünya geneline ve Türkiye’ye baktığımda, “her şeyi çok iyi bildiğini zanneden” insanların farklı bakış açıları ortaya çıkıyor. Gelin, hem küresel hem yerel açıdan bu durumu biraz daha derinlemesine inceleyelim.
Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zannedenin Özellikleri
Öncelikle, her şeyi çok iyi bildiğini zanneden birinin ne gibi özelliklere sahip olduğunu düşünelim. Genellikle bu tip insanlar, konuya ne kadar hakim olduklarını herkese göstermek isterler. Sosyal medyada, arkadaş gruplarında ya da iş yerinde her fırsatta “doğru bildikleri” söylemleriyle herkesin üzerine basarlar. Bu insanlar, bir konu hakkında ne kadar bilgi sahibi olduklarını vurgulamak için çaba harcarlar. Kimi zaman, çok az bilgisi olan bir konuya bile çok derinlemesine yorum yapar, çevresindekilerin gözünde “uzman” bir izlenim bırakmak isterler.
Tabii ki, bu durum bazen sadece bir güven gösterisi olabilir. İnsanlar, bilmedikleri bir konuda bilgi eksikliklerini kabul etmekte zorlanabilirler. Ancak her şeyi çok iyi bildiğini zanneden insanlar, bu durumun ne kadar zararlı olabileceğini fark etmeyebilirler. Özellikle iş hayatında, “ben her şeyi biliyorum” yaklaşımı, sağlıklı bir iletişim kurmayı engeller. Çünkü insan, sürekli olarak başkalarının görüşlerini küçümseyerek sadece kendi fikirlerine odaklanır. Bu da doğru kararlar alınmasını engeller.
Küresel Perspektiften Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zanneden
Her şeyi çok iyi bildiğini zanneden insanlar, farklı kültürlerde bambaşka şekillerde karşımıza çıkabiliyor. Örneğin, Batı toplumlarında, özellikle Amerika’da “her şeyi biliyor olma” eğilimi genellikle kendine güven ve liderlik göstergesi olarak kabul edilir. Burada bir kişinin bu şekilde davranması, çoğu zaman toplumsal bir değer olarak kabul görür. “Ben her şeyi biliyorum” yaklaşımı, genelde cesurca ve kendi fikrini açıkça paylaşma olarak görülür.
Öte yandan, Doğu kültürlerinde ise bu tür bir yaklaşım daha az hoşgörüyle karşılanabilir. Burada, genellikle “daha az konuş, daha çok dinle” yaklaşımı daha çok benimsenir. Aslında bu, bilgi ve tecrübe konusunda alçakgönüllü olmayı, başkalarının fikirlerine değer vermeyi vurgular. Japonya’da mesela, toplumsal normlar gereği, birinin her konuda kesin bir görüş belirtmesi, topluluk içinde pek hoş karşılanmaz. İnsanlar daha çok düşüncelerini, grup dinamiklerine saygı göstererek dile getirirler.
Türkiye’de Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zanneden
Şimdi, Türkiye’de nasıl bir tablo var, ona bakalım. Her şeyi çok iyi bildiğini zanneden kişiler, burada genellikle aşırı özgüvenli bir tavırla karşımıza çıkarlar. Özellikle sosyal medyada, herkesin kolayca fikir beyan ettiği bir ortamda, bu tür insanlar daha fazla öne çıkar. Türkiye’de, maalesef bazen “benim bildiğim doğru” düşüncesi, çok baskın bir hale gelir. Bu, hem özel yaşamda hem de iş dünyasında karşılaştığımız bir durum. İnsanlar, bazen kendi bildiklerinin doğru olduğuna o kadar inanırlar ki, karşılarındaki kişinin düşüncesine saygı duymayabilirler.
Düşünün, bir grup insan arasında bir konu açıldığında, herkesin kendi fikrini savunduğu, kimsenin diğerini dinlemediği bir ortamda, genellikle “her şeyi çok iyi bildiğini zanneden” kişiler devreye girer. Bu kişiler, sadece kendi fikirlerini paylaşmakla kalmaz, başkalarının görüşlerini de küçümseyebilirler. Bu, gerçekten de son derece yorucu bir durumdur ve hem kişisel ilişkilerde hem de iş hayatında ciddi problemlere yol açabilir.
Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zannedenlerin Karşısındaki Tehlike
Dünya genelinde olduğu gibi, Türkiye’de de her şeyi çok iyi bildiğini zannedenler, çoğu zaman kör bir özgüvene kapılırlar. Bu özgüven, onları yalnızca daha sesli ve etkili yapmaz; aynı zamanda hatalı kararlar almalarına da neden olabilir. Özellikle iş dünyasında, yanlış kararlar almak ve her konuda kesin bir fikre sahip olmak, hem kişiyi hem de takımını olumsuz etkileyebilir. Bu tür kişiler, zamanla çevrelerinde yalnızlaşır ve fikirlerine saygı gösterilmeye başlar.
Türkiye’de, birinin her şeyi çok iyi bildiğini zannettiği anlarda, genellikle “birader, ne çok biliyorsun ya!” şeklinde bir tepki gelir. Bu durum, toplumun zamanla kişiyi dışlamasına veya ona karşı mesafeli olmasına yol açabilir. Fakat iş dünyasında, bu durumun farkında olmak, insanlar arası etkileşimi anlamak ve fikir çeşitliliğine saygı duymak, başarıyı getirebilir.
Sonuç Olarak: Her Şeyi Çok İyi Bildiğini Zannedenin Düşmanı Olmak
Her şeyi çok iyi bildiğini zanneden insanlar, aslında çoğu zaman bilgiye, düşünceye ve başkalarına saygısızlık ederler. Kültürler arasında farklılık gösterse de, her şeyin en iyi şekilde yapıldığını iddia etmek, insanı tek bir doğruya, tek bir bakış açısına hapseder. Bütün bu bakış açıları, çoğu zaman sağlıklı bir diyaloğun, gelişmenin ve yeniliğin önüne geçer.
Bursa’da bir kahve içtiğimizde, belki de hepimiz bu “her şeyi çok iyi bildiğini zanneden” kişileri tanıyoruz. Belki de o kişi, bazen biziz. Unutmamalıyız ki, öğrenmeye devam etmek, farklı bakış açılarına değer vermek, dünyayı daha zengin bir şekilde anlamamıza olanak sağlar.