Kelimenin Evrimi: “Update”in Edebiyat Üzerine Düşündürdükleri Bir edebiyatçı için kelimeler yalnızca araç değil, varlığın kendisidir. Onlar, zamanın nabzını tutar; değişir, dönüşür, anlam katmanları kazanır. “Güncelleme” kelimesinin İngilizcesi olan “update”, ilk bakışta teknik bir terim gibi görünse de, aslında dilin, kültürün ve insanın değişimle kurduğu ilişkiyi temsil eder. Her güncelleme bir yeniden doğuştur; tıpkı bir karakterin içsel dönüşümü ya da bir metnin yeniden yazılışı gibi. Kelimelerin Güncellenmesi: Dildeki Canlı Hafıza Edebiyat, insan ruhunun günlüğüdür. Bu günlükte kelimeler, çağdan çağa, kültürden kültüre dönüşür. “Update” sözcüğü, yalnızca bir yazılımın yenilenmesini değil, bir anlamın yeniden yorumlanmasını da ima eder. İngilizce güncelleme dediğimizde, aslında bir…
8 YorumEtiket: bir
İlk Haber Ajansı Nedir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan zihni, sürekli bilgi arayışı içindedir. Her an çevremizden gelen uyarıları toplar, analiz eder ve anlamlandırmaya çalışırız. Bir psikolog olarak, merak ederim: Neden bu kadar fazla bilgiye ihtiyaç duyarız? Bilginin gücüyle şekillenen dünyamızda, ilk haber ajansının kuruluşu, yalnızca bir teknolojik ilerleme değil, aynı zamanda insanın psikolojik ihtiyacının bir yansımasıdır. İnsanlar, dünyadaki gelişmeleri öğrenmek, anlamak ve yönlendirilmek istediler. Peki, ilk haber ajansı bu ihtiyacı nasıl karşıladı ve bu gelişme, psikolojik açıdan bizi nasıl şekillendirdi? Bilişsel Psikoloji: Bilgiye Erişim ve Anlam Arayışı Bilişsel psikoloji, insan zihninin bilgi işlem süreçlerini ve nasıl öğrendiğimizi inceler. Bilgi,…
8 YorumHerkül Demek Ne Anlama Gelir? Güç, Kaynaklar ve Ekonomik Denge Üzerine Bir Analiz Bir ekonomist olarak kaynakların sınırlılığı, tercihlerimizin maliyeti ve gücün dağılımı üzerine düşündüğümde, aklıma sık sık mitolojik bir figür gelir: Herkül. Antik dünyanın en güçlü kahramanı olarak bilinen Herkül, yalnızca fiziksel kudretin değil, aynı zamanda üretim, emek ve dayanıklılığın da sembolüdür. Ancak “Herkül demek ne anlama gelir?” sorusu, ekonomi perspektifinden bakıldığında çok daha derin bir tartışmayı beraberinde getirir — güç nasıl üretilir, kim kullanır ve bunun toplumsal refah üzerindeki etkisi nedir? Herkül’ün Ekonomik Yorumu: Emeğin Gücü ve Verimlilik Ekonomide emek, üretimin temel girdilerinden biridir. Herkül’ün mitolojik hikâyesinde gösterdiği…
8 YorumHerbivor Ne Yer? Felsefenin Sofrasında Bir Tabak Ot Bir Filozofun Bakışıyla Başlamak Bir filozofun gözünden bakıldığında, “Herbivor ne yer?” sorusu yalnızca biyolojik bir merakın ötesine geçer. Bu soru, yaşamın doğasına, bilinçle beslenme arasındaki ilişkiye, hatta varoluşun kendisine dair derin bir çağrıdır. Çünkü her ot yiyen canlı, yalnızca bitkilerle değil; doğanın döngüselliği, yaşamın kırılganlığı ve etik bir seçim olarak yaşamanın anlamı ile de beslenir. Herbivor kavramı, yüzeyde yalnızca bir beslenme biçimini temsil eder. Fakat bu kavramın ardında, “yaşamak” ve “yaşatmak” arasındaki ince çizgi saklıdır. Bitkileri yiyen bir canlı, yaşam zincirinin en barışçıl halkası gibi görünür; ancak felsefe bize gösterir ki, doğada…
8 YorumHemzeli Vav Nasıl Okunur? Tarihsel Bir Bakış Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Girişi Geçmiş, sadece bugünün yansıması değil, aynı zamanda geleceğin de şekillendiricisidir. Bir tarihçi olarak, geçmişin katmanlarını anlamak, günümüzle bağ kurmak ve toplumsal değişimleri nasıl yaşadığımıza dair çıkarımlar yapmak, sadece tarihsel bir sorumluluk değil, aynı zamanda kültürel bir anlam taşıyor. Dil de bu bağlamda tarihsel bir araçtır. Her kelime, harf ve hatta işaret, bir zamanlar belirli bir bağlamda hayat bulmuş, ancak zamanla toplumsal dönüşümlerle şekillenmiştir. Bugün, dilin en dikkat çeken öğelerinden biri olan “hemzeli vav”ı inceleyeceğiz. Bu harfin tarihsel kökenlerinden başlayarak, nasıl okunduğuna dair çözümlemelerde…
8 YorumYahudiler Hangi Peygambere İnanıyor? Eğlenceli Bir Yolculuk Düşünün ki bir arkadaş ortamındasınız, herkes ciddi ciddi konuşuyor, biri pat diye soruyor: “Yahudiler hangi peygambere inanıyor?” O an sessizlik çöküyor. İşte bu yazı tam da o anı kurtarmak için burada! Çünkü bu sorunun cevabı hem tarihi hem dini hem de biraz da komik taraflarıyla epey ilginç. Hazırsanız, ciddi bilgileri mizahla harmanlayarak bu soruya birlikte yanıt arayalım. Peki Yahudilerin peygamber anlayışı sadece bir inanç meselesi mi, yoksa binlerce yıllık strateji ve toplumsal bağların bir yansıması mı? Öncelikle Cevap: Bir Peygamber Değil, Birçok Peygamber! Musa Peygamber En Başta Yahudilerin en merkezi figürü, hiç şüphesiz…
8 YorumGüncelleştirmeler Nasıl Açılır? Edebiyatın Zihin ve Dil Üzerindeki Dönüştürücü Güncellemeleri Bir edebiyatçı olarak kelimelerin gücüne her zaman inanırım. Çünkü dil, yalnızca iletişim aracı değildir; bir tür zihinsel güncelleştirme mekanizmasıdır. Her yeni kelime, her yeni cümle, insanın düşünce sisteminde sessiz bir yeniden başlatma yapar. Peki, soralım: “Güncelleştirmeler nasıl açılır?” Bu soruyu yalnızca teknolojik bir merak olarak değil, edebî bir sorgu olarak düşünelim. Belki de insanın en derin yazılımı, kelimelerin içinde gizlidir. Dilin Güncellemesi: Sözcüklerin Hafızası Edebiyat, bir tür dil güncellemesidir. Her dönem, kelimelerin anlamını yeniden yazar. Tıpkı bir programın yeni sürümünde olduğu gibi, edebî dil de kendini dönüştürür; eski anlamlar silinmez…
8 YorumBir Nefesin Psikolojisi: Balgam ve Hırıltı Nasıl Geçer? İnsanı anlamaya çalışan bir psikolog olarak, bedenin diliyle zihnin sesinin birbirine nasıl karıştığını her gün gözlemlerim. Bazen bir nefes darlığı, yalnızca fiziksel bir semptom değildir; bastırılmış bir duygunun, söylenememiş bir cümlenin ya da çözülmemiş bir çatışmanın yankısı olabilir. Balgam ve hırıltı gibi rahatsızlıklar, bedensel bir tepkiden çok daha fazlasını anlatabilir. Bu yazıda, bu belirtilere yalnızca fizyolojik değil, psikolojik bir mercekten bakacağız: Bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji açısından “nefesin dili”ni çözümleyeceğiz. Beden Konuşur: Psikosomatik Tepkiler Psikosomatik kavramı, beden ve zihin arasındaki etkileşimi anlatır. Stres, kaygı ya da bastırılmış öfke gibi duyguların bedensel belirtiler…
6 YorumGül Böreği Malzemeleri Nelerdir? Toplumsal Yapının Sofradaki Temsili Bir sosyolog olarak, insan ilişkilerinin en saf biçimini çoğu zaman mutfakta gözlemlerim. Çünkü mutfak, sadece yemek yapılan bir yer değil, toplumsal yapıların yeniden üretildiği bir sahnedir. Gül böreği gibi geleneksel bir lezzet, yalnızca hamur ve peynirden ibaret değildir; o, bir kültürün dayanışma, emek ve cinsiyet rolleri üzerine yazdığı görünmez bir manifestodur. Gül Böreğinin Sosyolojik Anatomisi Gül böreği malzemeleri denildiğinde akla genellikle klasik liste gelir: yufka, peynir, maydanoz, yoğurt, yumurta, sıvı yağ ve tereyağı. Ancak bir sosyolog için bu malzemeler yalnızca fiziksel bileşenler değildir; her biri toplumsal bir anlam taşır. Yufka, dayanıklılığı temsil…
6 YorumGurbet Türküsü Hangi Film? Felsefi Bir Okuma Bir filozofun gözünden bakıldığında, “Gurbet Türküsü” yalnızca bir ezgi değil, insanın yurdundan kopuşunun ontolojik yankısıdır. “Gurbet” kelimesi, varlığın kendi özüne uzak düşmesinin, insanın kendinden ve ait olduğu bütünlükten kopuşunun sembolüdür. Bu yüzden “Gurbet Türküsü hangi filmde kullanıldı?” sorusu yalnızca sinematik bir merak değil, aynı zamanda varoluşun anlatıldığı bir metafizik sahneye açılan kapıdır. Ontolojik Perspektif: Gurbetin Varlıkla İlişkisi Varlık felsefesi açısından “gurbet”, insanın “olmak”la ilişkisini yeniden kurduğu bir eşiği temsil eder. Martin Heidegger’in “evde olmama” (Unheimlichkeit) kavramını hatırlayalım: İnsan, dünyaya atılmış bir varlık olarak hep biraz yabancıdır; kendi varlığının bile misafiri gibidir. Gurbet Türküsü…
8 Yorum