Askerde tertip kime denir ?

Askerde Tertip Kime Denir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış

Askerlik, bir toplumun kültüründe ve yapısında derin izler bırakmış, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde farklı anlamlar taşıyan bir deneyimdir. Türkiye’de, askerlik hem bir zorunluluk hem de bir erkeklik deneyimi olarak şekillenmiştir. Ama “tertip” gibi terimler, bu deneyimi daha da derinleştirir, biçimlendirir. Peki, askerlikte “tertip” kimdir? Bu sorunun cevabını ararken, aslında toplumsal cinsiyetin, çeşitliliğin ve sosyal adaletin nasıl şekillendiğine dair daha büyük bir soruya dokunuyoruz.

Bu yazıda, askerlikte “tertip” olmanın yalnızca askeri bir statüden ibaret olmadığını, aynı zamanda toplumsal yapılarla nasıl ilişkilendiğini ele alacağız. Kadınların, erkeklerin ve diğer kimliklerin askerlikte nasıl bir yer edindiğine dair derin bir bakış açısı sunarak, okuyucuları düşünmeye davet etmek istiyorum.

Tertip Kimdir?

Askerde “tertip”, yeni gelen askerler arasında, eğitimin ilk aşamalarında daha deneyimli olan, genellikle birkaç hafta önce gelmiş olan askerler için kullanılan bir terimdir. Tertipler, daha önceki askerlere göre, belirli bir görevdeki başlangıç noktasına gelmiş ve bazen grup dinamikleri içinde liderlik yapan kişiler olarak görülürler. Bu statü, çoğunlukla askeri deneyim ve özveri ile ilişkilendirilir. Ancak, tertip olmanın ne anlama geldiği, yalnızca askeri görev ve sorumlulukla değil, daha geniş toplumsal cinsiyet ve sosyal değerlerle de bağlantılıdır.

Askerde Tertip ve Toplumsal Cinsiyet

Türkiye gibi toplumsal cinsiyetin belirgin sınırlarla çizildiği bir toplumda, askerlik ve erkeklik birbiriyle sıkı sıkıya bağlıdır. Askerdeki “tertip” rolü, sadece askeri bir üstlendiği sorumluluğun ötesinde, erkeklik algısını da besler. Erkeğin güç, direncin simgesi ve toplumda yer edinme şekli, çoğunlukla askerlik ve askerdeki deneyimlerle şekillenir. Erkeklerin birbirlerine, “tertip” veya “usta” gibi terimler üzerinden hitap etmeleri, bu kültürel rolleri pekiştirir.

Fakat burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var: Askerdeki erkeklik normları, her bireyi içine almakta zorlanabilir. Özellikle geleneksel erkeklik anlayışına uymayan bireyler, bu deneyimden dışlanabilir ya da marjinalleşebilir. Bu noktada, askerlikteki “tertip” olma durumu, sadece erkekler için geçerli olan bir statü değil, toplumun erkekliği nasıl inşa ettiğine dair bir göstergedir.

Kadınlar ve Askerlik: Toplumsal Etkiler ve Empati

Kadınların askerlik deneyimi, erkeklerin deneyimlerinden oldukça farklıdır. Türkiye’de kadınlar, yasal olarak zorunlu askerlik yapmasalar da, gönüllü olarak askeri alanda görev alabiliyorlar. Ancak, kadınların askerlikteki varlığı, toplumsal cinsiyetin gölgesinde şekillenmiştir. Askerdeki “tertip” rolü, erkeklerin içinde olduğu bir hiyerarşiye dayanır ve bu, kadınların bu deneyimde nasıl konumlandığını sorgulatır. Kadınlar, “tertip” olma deneyimini yaşamadıkları gibi, toplumsal cinsiyet normları da onları bu hiyerarşinin dışına iter.

Kadınların askere alınmaması veya askeri hiyerarşiye dahil edilmemesi, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir yansımasıdır. Bunun yanı sıra, kadınların askere gitmelerine dair kültürel önyargılar ve toplumun kadınlık rollerine dair beklentiler, bu tür hiyerarşilerin daha da derinleşmesine neden olur.

Peki ya kadınlar, askerdeki deneyimleriyle nasıl bir sosyal adalet yaratabilirler? Toplumda erkeklik ve kadınlık arasındaki bu geleneksel ayrımlar ne kadar süre devam edecek? Kadınların askerlikteki yerini daha kapsayıcı bir şekilde nasıl şekillendirebiliriz? Bu sorular, toplumsal cinsiyet eşitliğinin çok daha geniş bir perspektifle ele alınması gerektiğini gösteriyor.

Erkekler ve Çözüm Odaklı Yaklaşım

Erkeklerin askerlik deneyimleri, genellikle toplumsal baskılarla şekillenir. Askerde “tertip” olmak, birçok erkek için sosyal bir geçiş ritüeli gibidir. Bir yandan, askeri hiyerarşinin bir parçası olma, diğer yandan ise erkeklik rollerinin pekiştirilmesi, askerlikteki erkeklerin sosyal kimliklerini etkiler. Ancak, bu çözüm odaklı bir yaklaşım değildir. Erkekler için, askerlik deneyiminin bir yandan hiyerarşi ve güçle bağlantılı olması, diğer yandan toplumsal cinsiyet eşitsizliği yaratabilen bir alan oluşturur.

Böylece, erkekler askerlikte sadece kendilerini değil, toplumdaki diğer bireyleri de şekillendirir. Peki, bu dinamiği nasıl değiştirebiliriz? Çözüm odaklı yaklaşım, erkeklik ve askerlik arasındaki bu sıkışmış noktaları daha kapsayıcı bir perspektife taşımak olacaktır. Hem askerlikteki “tertip” deneyimini, hem de erkekliğin toplumsal baskılarını yeniden gözden geçirmek gerekiyor. Erkeğin “güçlü” ve “üstün” olma algısını kırmak, daha adil ve eşitlikçi bir toplum için atılacak önemli bir adım olabilir.

Sonuç: Toplumsal Yapıları Sorgulamak

Askerdeki “tertip” rolü, sadece askeri bir görev değil, aynı zamanda toplumsal yapılarla ilişkili derin bir meseledir. Toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet kavramları, askerliğin biçimlenmesinde önemli bir rol oynar. Erkeklerin askerdeki deneyimlerinden kadınların dışlanmasına kadar geniş bir yelpazede, toplumsal yapıyı şekillendiren unsurlar bulunur. Bu dinamikleri sorgulamak ve daha adil bir yaklaşım geliştirmek, hepimizin sorumluluğudur.

Sizce, askerlikteki “tertip” rolü, toplumsal cinsiyet normlarını nasıl şekillendiriyor? Erkeklerin askerlikteki rolü ve kadınların dışlanması arasındaki ilişkiyi nasıl değerlendiriyorsunuz? Fikirlerinizi bizimle paylaşarak bu önemli konuda toplumsal bir tartışma başlatabilirsiniz.